ค่าครองชีพของออสเตรเลียพุ่งสูงขึ้น ทำไมทุกอย่างถึงราคาแพง?

เผยแพร่เมื่อ 05 เม.ย. 2022 ผู้เขียน MaBrisbane

Supermarket grocery photo created by aleksandarlittlewolf - www.freepik.com

ค่าครองชีพในออสเตรเลียและทั่วโลกเพิ่มขึ้นอย่างต่อเนื่อง ราคาน้ำมัน ของใช้ในชีวิตประจำวัน ตั๋วเครื่องบินทั้งในและต่างประเทศที่เพิ่มขึ้น ซึ่งสูงกว่าตอนที่โควิดเริ่มระบาดเมื่อต้นปี 2020 ในขณะที่ออสเตรเลียเริ่มฟื้นตัวจากวิกฤตการณ์ต่าง ๆ อย่างไฟป่า โควิด-19 ภัยแล้ง และน้ำท่วม คุณภาพชีวิตในออสเตรเลียกลายเป็นคำถามใหญ่ ทำไมทุกอย่างถึงแพงขึ้น?

คำตอบสั้น ๆ คือ “อัตราเงินเฟ้อ” แต่มันยังมีปัจจัยอย่างอื่นอีก ตามข้อมูลของดัชนีราคาผู้บริโภค (Consumer Price Index, CPI) อัตราเงินเฟ้อของออสเตรเลียเพิ่มขึ้น 3.5% ใน 12 เดือนนับจนถึงไตรมาสเดือน ธ.ค. 2021 หัวหน้านักเศรษฐศาสตร์ของ AMP Capital, Shane Oliver กล่าวว่า อัตราเงินเฟ้อเป็นกลไกที่เกิดจากการออกจากมาตรการโควิด-19

“ในช่วงโควิดระบาด เราไม่สามารถซื้อบริการ (services) ได้ เราจึงใช้เงินทั้งหมดกับสินค้าในช่วงที่การผลิตและอุปทานถูกจำกัด” นาย Oliver กล่าว

“นับตั้งแต่รัสเซียบุกยูเครน การหยุดชะงักของสินค้าก็ได้รับผลกระทบสูงขึ้นไปอีก”

ผู้ร่วมงานอาวุโสของโครงการเศรษฐกิจของ Grattan Institute, Alex Ballantyne กล่าวว่า อิทธิพลภายนอกที่มีผลต่อเศรษฐกิจเหล่านี้เกิดขึ้นพร้อมกัน จึงทำให้ราคาสินค้าพุ่งสูงขึ้นอย่างเลี่ยงไม่ได้ การคว่ำบาตรรัสเซียทำให้อุปทานน้ำมันต่ำกว่าความต้องการ ในขณะที่ประเทศที่พัฒนาแล้วกลับมาเดินทางทั่วโลกอีกครั้ง และใช้น้ำมันเป็นจำนวนมาก สิ่งที่เกิดขึ้นคืออุปทานลดลงอย่างรวดเร็วในเวลาที่มีอุปสงค์

นาย Ballantyne ยังกล่าวอีกว่า ทุกอย่างดูเหมือนจะแพงขึ้น เพราะเป็นสินค้าและบริการในครัวเรือนที่ใช้กันประจำขึ้นราคา

อะไรบ้างที่มีราคาแพงขึ้น?

ของใช้ในชีวิตประจำวัน

ค่าอาหารและเครื่องดื่มไร้แอลกอฮอล์เป็นค่าใช้จ่ายในครัวเรือนที่มากเป็นอันดับสองรองจากค่าที่อยู่อาศัย จากการสำรวจค่าใช้จ่ายของสำนักสถิติออสเตรเลียเมื่อปี 2015-2016 ผลิตภัณฑ์ที่ได้รับผลกระทบมากที่สุดคือเนื้อวัวและเนื้อแกะ ประธานบริษัท Bega Cheese, Barry Irvin เตือนว่าราคาผลิตภัณฑ์จากนมมีแนวโน้มที่จะสูงขึ้นเช่นกัน และดูเหมือนว่าราคาของในซูเปอร์มาร์เก็ตจะยังไม่ลดลงเร็ว ๆ นี้

ประธานกรรมการบริหาร Woolworths Group, Brad Banducci ได้กล่าวกับนักข่าวเมื่อเดือนที่แล้วว่า ราคาสินค้าในซูเปอร์มาร์เก็ตอาจเพิ่มขึ้น 3 % ในปีหน้า

ผู้ผลิตอาหาร SPC ยังกล่าวอีกว่า จะมีการขึ้นราคาอาหารกระป๋องเนื่องจากค่าใช้จ่ายในการผลิตเพิ่มขึ้นอย่างมาก แร่เหล็กและข้าวสาลีที่แพงขึ้นทำให้สปาเก็ตตี้กระป๋องแพงขึ้นด้วย

สินค้าหลายอย่าง เช่น มันฝรั่งทอด Smiths, ซีเรียล Kellogs และช็อคโกแลต Cadbury ถูกลดปริมาณลงแต่ราคาต่อหน่วยยังคงเท่าเดิม ทำให้ผู้บริโภคไม่รู้ตัวว่าซื้อของแพงขึ้น เรียกวิธีดังกล่าวว่า Shrinkflation หลายคนเห็นว่าเป็นทางออกที่ดีกว่าการขึ้นราคาสินค้า ซึ่งเป็นการช่วยให้ผู้บริโภคยังคงซื้อสินค้าใช้ได้อยู่โดยได้ปริมาณที่ลดลงนิดหน่อย แทนการเพิ่มค่าใช้จ่ายในครัวเรือนหรือไม่สามารถซื้อสินค้านั้น ๆ ได้อีก หากอยากทราบราคาสินค้าต่อปริมาณ ให้สังเกตป้ายราคาต่อน้ำหนักแทนต่อหน่วยขาย เช่น $1 per 100g เป็นต้น

"Food companies are dusting off a tricky tactic to combat rampant inflation. It's called Shrinkflation, and it means shoppers end up with less but pay the same - or even more." - 9 News

กาแฟ

ประธานของ Café Owners and Baristas Association of Australia, David Parnham กล่าวว่า หลายคนอาจจะต้องจ่าย $7 เพื่อซื้อกาแฟขนาดแก้วปกติ (regular) ภายในสิ้นปีนี้ ร้านกาแฟทั่วประเทศกำลังต่อสู้กับค่าใช้จ่ายที่เพิ่มขึ้นและอาจต้องเริ่มเก็บเงินจากลูกค้าเพิ่ม การปรับราคาเป็นผลมาจากค่าขนส่งที่เพิ่มขึ้น เนื่องจากการขาดแคลนตู้คอนเทนเนอร์ขนส่งสินค้า และสภาพอากาศที่ไม่ตรงตามฤดูกาลทำให้ผู้ปลูกเมล็ดกาแฟต้องขึ้นราคาไปทั่วโลก

น้ำมัน

ราคาน้ำมันพุ่งสูงสุดเป็นประวัติการณ์ที่ $2 ต่อลิตรในเมืองใหญ่หลายแห่งของออสเตรเลียในช่วงสัปดาห์ที่ผ่านมา สถาบันปิโตรเลียมแห่งออสเตรเลีย (Australian Institute of Petroleum) เปิดเผยว่า ราคาน้ำมันเฉลี่ยรายสัปดาห์ของประเทศพุ่งขึ้น 14.9 เซนต์ในสัปดาห์ที่ผ่านมา ขึ้นสูงที่สุดเป็นประวัติการณ์ที่ราคา 212.5 เซนต์ต่อลิตร นักเศรษฐศาสตร์คาดว่าราคาน้ำมันจะสูงขึ้นไปอีก โดยราคาน้ำมันดิบยังคงสูงขึ้นและกลับมาอยู่ที่ราคามากกว่า $135 ต่อบาร์เรล นี่คือผลกระทบโดยตรงของราคาน้ำมันที่สูงขึ้น ส่วนใหญ่เป็นผลมาจากการคว่ำบาตรรัสเซียของหลายประเทศ ซึ่งรัสเซียเป็นประเทศที่ติดอันดับ 1 ใน 3 ประเทศที่ส่งออกน้ำมันมากที่สุดในโลก ปัจจัยอื่น ๆ ที่ส่งผลต่อราคาน้ำมันรวมไปถึง อัตราแลกเปลี่ยนเงิน ค่าขนส่งและค่าประกัน ค่าธรรมเนียมท่าเรือ และการจัดเก็บ

การเดินทางต่างประเทศ

ราคาน้ำมันที่สูงขึ้นส่งผลกระทบต่อสินค้าและบริการต่าง ๆ หนึ่งในนั้นคือการเดินทาง ด้วยราคาน้ำมันที่สูงขึ้น สายการบินมีค่าใช้จ่ายเพิ่มขึ้น จึงทำให้ราคาตั๋วเครื่องบินแพงขึ้น จากข้อมูลเว็บไซต์ท่องเที่ยว Kayak ราคาตั๋วเครื่องบินชั้นประหยัดโดยเฉลี่ยมีราคาสูงกว่าช่วงก่อนโควิดระบาด 50% เปรียบเทียบจากช่วงเดินทางระหว่างวันที่ 1-13 ก.พ.

ราคาต่าง ๆ จะกลับมาถูกลงไหม?

กรรมการบริหารบริษัทที่ปรึกษาด้านห่วงโซ่อุปทาน TMX Global, Marcus Carmont กล่าวว่า ค่าครองชีพที่สูงจะอยู่ต่อไปในอนาคตอันใกล้ เนื่องจากบริษัทต่าง ๆ ยังคงเห็นการเพิ่มขึ้นของราคาค่าขนส่ง การส่งสินค้าระหว่างประเทศ และค่าแรง ยังมีปัจจัยอื่น ๆ ที่มีความสำคัญต่ออัตราเงินเฟ้อที่เพิ่มขึ้นเมื่อเวลาผ่านไป หากราคาน้ำมันลดลงก็อาจจะทำให้ชาวออสเตรเลียได้รับผลกระทบน้อยลง

นาย Oliver จาก AMP Capital กล่าวว่า ค่าครองชีพที่ชาวออสเตรเลียกำลังเผชิญอยู่นี้ ส่วนใหญ่ขึ้นอยู่กับสงครามในยุโรปตะวันออก แต่ไม่ใช่ทั้งหมด หวังว่าความสงบสุขสันติภาพจะมาถึงและสงครามสิ้นสุดลง นั่นจะช่วยให้แรงกดดันหายไป แต่เรายังคงมีข้อจำกัดด้านอุปทานอยู่ การหยุดชะงักของอุปทานยังมีอยู่และนั่นเป็นปัจจัยที่ใหญ่ที่สุดของอัตราเงินเฟ้อที่สูงขึ้น