ลานีญา (La Nina) คืออะไร? มีผลกับหน้าร้อนของออสเตรเลียปีนี้อย่างไรบ้าง?

เผยแพร่เมื่อ 01 ธ.ค. 2021 ผู้เขียน MaBrisbane

Paul Harris

หน้าร้อนปีนี้คงจะไม่ได้ออกไปอาบแดด เล่นน้ำทะเลได้บ่อย ๆ เหมือนปีที่ผ่านมา เพราะเรากำลังเจอกับลานีญาที่เกิดขึ้นในมหาสมุทรแปซิฟิก นำพาฝนและลมแรงเข้าทางชายฝั่งตะวันออกของออสเตรเลีย

เมื่อวันที่ 23 พ.ย. ที่ผ่านมา ทางสำนักอุตุนิยมวิทยาได้ประกาศว่ามีการเกิดลานีญา ซึ่งจะนำพาอุณหภูมิที่เย็นขึ้นเข้ามา พร้อมฝนตกหลายวัน และเพิ่มความเสียงลมฟ้าอากาศสุดโต่ง (Extreme weather) สูงขึ้น การเกิดลานีญาครั้งนี้เป็นครั้งที่สองที่เกิดขึ้นในช่วงฤดูร้อนติดกันจากปีที่แล้ว ซึ่งเกิดในช่วงเดือนกันยายน 2020 ถึงกุมภาพันธ์ 2021

ดูเหมือนว่าครั้งนี้ ลานีญาจะอยู่ไปอย่างน้อยจนถึงเดือนมกราคมปีหน้า แต่คาดการณ์ว่าไม่น่าจะรุนแรงและอาจจะเบากว่าปี 2020-21 อย่างไรก็ตาม การที่มีฝนตกบ่อยก็เพิ่มโอกาสเกิดน้ำท่วม เนื่องจากดินอุ้มน้ำไม่ได้แล้ว แม่น้ำและแหล่งเก็บน้ำก็เต็ม ซึ่งสภาพอากาศตอนนี้กำลังทำให้ฤดูใบไม้ผลิปีนี้เป็นปีที่เย็นที่สุดตั้งแต่ปี 1999 และเป็นฤดูใบไม้ผลิที่มีฝนตกมากที่สุดตั้งแต่ปี 2011

เนื่องจากออสเตรเลียเป็นเกาะใหญ่ ทำให้ได้รับสภาพอากาศจากทุกทิศทาง หนึ่งในปัจจัยสำคัญที่มีผลต่อสภาพอากาศในออสเตรเลีย โดยเฉพาะทางฝั่งตะวันออกคือมหาสมุทรแปซิฟิก ไม่ว่าจะเป็นเอลนีโญ (El Nino) ที่พาความแห้งแล้งมา หรือลานีญาที่ทำให้เกิดพายุหมุนเขตร้อนที่รุนแรงและน้ำท่วม เกษตรกร นักดับเพลิง และแม้แต่ประชาชนทั่วไปต้องคอยเฝ้าจับตาดูการเปลี่ยนแปลงอุณหภูมิน้ำทะเลทางตะวันออกเฉียงเหนือของออสเตรเลีย

มหาสมุทรแปซิฟิกมีพื้นที่ประมาณ 1 ใน 3 ของผิวโลก ปฏิสัมพันธ์ที่ซับซ้อนระหว่างมหาสมุทรและชั้นบรรยากาศมีอิทธิพลต่อสภาพอากาศโลกอย่างมาก ทั้งเอลนีโญและลานีญาต่างเป็นจุดสิ้นสุดของสเปกตรัมสภาพอากาศ โดยเป็นที่รู้จักในบรรดานักวิทยาศาสตร์ว่า El Nino-Southern Oscillation (ENSO) ซึ่งมีบทบาทสำคัญในการกำหนดสภาพอากาศของออสเตรเลีย

neutral

lanina

elnino

Source: The Sydney Morning Herald

ระยะลานีญาที่อยู่ในจุดที่เย็นขึ้นช่วงสุดท้ายของ ENSO เป็นแรงสำคัญหลังจากฤดูร้อนที่ชุ่มฉ่าเมื่อปีที่ผ่านมา และการที่มนุษย์เพิ่มก๊าซเรือนกระจกในชั้นบรรยากาศมากขึ้น ปฏิกิริยาเหล่านี้และผลกระทบก็เริ่มเปลี่ยนไปในทางที่นักวิทยาศาสตร์กำลังพยายามทำความเข้าใจและคาดการณ์อนาคต ดูเหมือนเอลนีโญและลานีญาที่มีความรุนแรงมากขึ้นและเกิดบ่อยขึ้นจะเป็นเรื่องที่เลี่ยงไม่ได้

เอลนีโญและลานีญาเป็นปรากฎการณ์ที่เกิดขึ้นปกติ เป็นวัฏจักรทุก ๆ 2 ถึง 8 แปดปี เอลนีโญเกิดขึ้นบ่อยกว่าลานีญานิดหน่อย ทั้งสองปรากฎการณ์เมื่อเกิดขึ้นจะมีระยะเวลาอยู่ 9 ถึง 12 เดือน แต่บางที โดยเฉพาะลานีญา อาจอยู่นานถึง 2 ปีติดกัน

ออสเตรเลียเจอกับลานีญา 18 ครั้ง นับตั้งแต่ปี 1900 และเจอกับน้ำท่วม 12 ครั้งในรัฐที่อยู่ทางตะวันออก